12 ਅਪ੍ਰੈਲ 1975 ਕਾਮਰੇਡ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਸੁਤੰਤਰ ਦੀ ਬਰਸੀ ਮੌਕੇ
.....ਕਿਉਂਕਿ ਗੱਲ ਕਾਮਰੇਡ ਸੁਤੰਤਰ ਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਜ਼ੂਰਰੀ ਹੈ। ਪੈਪਸੂ ਦੇ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਸਾਥੀ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸੁਤੰਤਰ ਵੱਲੋਂ ਪੈਰ ਪੈਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਲ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਾਰਨਾਮਾ ਸੀ। ਮੁਜਾਰਾ ਲਹਿਰ 1939 ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਚੱਲਦੀ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਲਾਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਤਾਂ ਬੁਲੰਦੀਆਂ ਛੂਹਣ ਲੱਗੀ, ਜਿਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਫੱਕਰ, ਜਾਗੀਰ ਸਿੰਘ ਜੋਗਾ, ਅਰਜਨ ਸਿੰਘ ਭਦੌੜ, ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਨੰਗਲ, ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਤਾਮਕੋਟ, ਬਾਬਾ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਪਰੇਮ ਸਿੰਘ ਧਰਮਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਨਵੀ ਰਾਜਸੀ ਪਾਰਟੀ ਬਿਨਾ ਰਿਆਸਤੀ ਪਰਚਾ ਮੰਡਲ ਤੋਂ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਆਈ।
ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਫੱਕਰ ਨੇ 17 ਮਾਰਚ 1939 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਜੇਠੂਕੇ ਤਹਿਸੀਲ ਰਾਮਪੁਰਾ ਫੂਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਮੁਜਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਉਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੁਜਾਰਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਮੇਟੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੰਦ ਭਦੌੜ ਬਣੇ। ਇਹ ਲਹਿਰ ਕਦੇ ਸੁਸਤ ਤੇ ਕਦਜੇ ਤੇਜ ਕਈ ਸਾਲ ਸੁਲਘਦੀ ਰਹੀ।
ਫਿਰ ਕਾਮਰੇਡ ਸੁਤੰਤਰ ਨੇ ਮੁਜਾਰਾ ਲਹਿਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਫੱਕਰ ਤੋਂ ਲਹਿਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਤੇ ਅੱਗੋਂ ਲਈ ਸੇਧ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੰਮ ਕੱਢੇ। ਜਿਵੇਂ ਜਿਹੜੇ ਮੁਜਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਵਾਟਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਹਨ, ਉਹ ਡਟੇ ਰਹਿਣ। ਹੋਰਨਾਂ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜਥੇਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਬੇਦਖਲ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੇ ਦੋਬਾਰਾ ਕਬਜ਼ੇ ਕੀਤੇ। ਜੰਗ ਦੇ ਖਾਤਮ ਪਿੱਛੋਂ 100 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਬਾਰ ਕੌਂਸਲ ਬਣਾਈ ਗਈ, ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਨ ਦੀ ਸੇਧ ਤੇ ਅਗਵਾਈ ਦਿੰਦੀ ਸੀ।
ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਵਿੱਚ ਮੁਜਾਰਾ ਲਹਿਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਨੂੰ ਇਸ ਘੋਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਡਰਦੇ ਮਾਰੇ ਇਸ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਲੈਣ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸੁਤੰਤਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਲਾਲ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣੀ ਪਈ।....
-ਕਾਮਰੇਡ ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਸਹਾਰਨਮਾਜਰਾ ਦੀ ਲੰਮੀ ਲਿਖਤ 'ਚੋਂ
.....ਕਿਉਂਕਿ ਗੱਲ ਕਾਮਰੇਡ ਸੁਤੰਤਰ ਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਜ਼ੂਰਰੀ ਹੈ। ਪੈਪਸੂ ਦੇ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਲਹਿਰ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਸਾਥੀ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸੁਤੰਤਰ ਵੱਲੋਂ ਪੈਰ ਪੈਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅਗਵਾਈ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਲ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਾਰਨਾਮਾ ਸੀ। ਮੁਜਾਰਾ ਲਹਿਰ 1939 ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਚੱਲਦੀ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਲਾਲ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਤਾਂ ਬੁਲੰਦੀਆਂ ਛੂਹਣ ਲੱਗੀ, ਜਿਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਫੱਕਰ, ਜਾਗੀਰ ਸਿੰਘ ਜੋਗਾ, ਅਰਜਨ ਸਿੰਘ ਭਦੌੜ, ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਨੰਗਲ, ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਈਸ਼ਰ ਸਿੰਘ ਤਾਮਕੋਟ, ਬਾਬਾ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਪਰੇਮ ਸਿੰਘ ਧਰਮਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਨਵੀ ਰਾਜਸੀ ਪਾਰਟੀ ਬਿਨਾ ਰਿਆਸਤੀ ਪਰਚਾ ਮੰਡਲ ਤੋਂ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਆਈ।
ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਫੱਕਰ ਨੇ 17 ਮਾਰਚ 1939 ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਜੇਠੂਕੇ ਤਹਿਸੀਲ ਰਾਮਪੁਰਾ ਫੂਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਖੇ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਸੱਦੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਮੁਜਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਭਾਰੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਉਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮੁਜਾਰਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਮੇਟੀ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਜਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੰਦ ਭਦੌੜ ਬਣੇ। ਇਹ ਲਹਿਰ ਕਦੇ ਸੁਸਤ ਤੇ ਕਦਜੇ ਤੇਜ ਕਈ ਸਾਲ ਸੁਲਘਦੀ ਰਹੀ।
ਫਿਰ ਕਾਮਰੇਡ ਸੁਤੰਤਰ ਨੇ ਮੁਜਾਰਾ ਲਹਿਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਫੱਕਰ ਤੋਂ ਲਹਿਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਤੇ ਅੱਗੋਂ ਲਈ ਸੇਧ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੰਮ ਕੱਢੇ। ਜਿਵੇਂ ਜਿਹੜੇ ਮੁਜਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਵਾਟਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਹਨ, ਉਹ ਡਟੇ ਰਹਿਣ। ਹੋਰਨਾਂ ਮੁਜਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਜਥੇਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਬੇਦਖਲ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੇ ਦੋਬਾਰਾ ਕਬਜ਼ੇ ਕੀਤੇ। ਜੰਗ ਦੇ ਖਾਤਮ ਪਿੱਛੋਂ 100 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਬਾਰ ਕੌਂਸਲ ਬਣਾਈ ਗਈ, ਜੋ ਸਮੁੱਚੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਜਾਗੀਰਦਾਰਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਨ ਦੀ ਸੇਧ ਤੇ ਅਗਵਾਈ ਦਿੰਦੀ ਸੀ।
ਇਸੇ ਅਰਸੇ ਵਿੱਚ ਮੁਜਾਰਾ ਲਹਿਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਨੂੰ ਇਸ ਘੋਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਡਰਦੇ ਮਾਰੇ ਇਸ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਲੈਣ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸੁਤੰਤਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਲਾਲ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਉਣੀ ਪਈ।....
-ਕਾਮਰੇਡ ਸਰੂਪ ਸਿੰਘ ਸਹਾਰਨਮਾਜਰਾ ਦੀ ਲੰਮੀ ਲਿਖਤ 'ਚੋਂ
No comments:
Post a Comment