ਕਿਰਾਇਆ ਘੋਲ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਮਾਗਮ

ਕਿਰਾਇਆ ਘੋਲ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਮਾਗਮ
21 ਜਨਵਰੀ 1980 ਨੂੰ ਉਸ ਵਕਤ ਚੱਲ ਰਹੇ ਬੱਸ ਕਿਰਾਇਆ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਪੁਲਸ ਦੀ ਗੋਲੀ ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਨਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸੰਘ-ਬੀ.ਜੇ.ਪੀ. ਦੇ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਲੋਕ ਸੰਗਰਾਮ ਮੰਚ (ਆਰ.ਡੀ.ਐਫ.), ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਐਮ.ਐਲ. (ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ), ਇਨਕਲਾਬੀ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਲੋਕ ਮੋਰਚਾ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸਾਂਝੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸੱਦੇ 'ਤੇ ਹੋਈ। ਇਸ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਮਰੇਡ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਸਾਥੀ ਸੁਖਦੇਵ ਪਾਂਧੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। 
ਸਾਥੀ ਸੁਖਦੇਵ ਪਾਂਧੀ ਨੇ ਸਟੇਜ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦਿਆਂ ਆਏ ਲੋਕਾਂ, ਆਗੂਆਂ ਅਤੇ ਕਾਮਰੇਡ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਜੀ-ਆਇਆਂ ਕਿਹਾ। ਕਮੇਟੀ ਵਿਚਲੇ ਆਗੂਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 
ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਆਗੂ ਕਾਮਰੇਡ ਸੁਖਦਰਸ਼ਨ ਨੱਤ ਨੇ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਕੀ ਹੈ? ਇਹ ਸਮਝਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕੀਤਾ। ਇਨਕਲਾਬੀ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਸਾਥੀ ਮੁਖਤਿਆਰ ਪੂਹਲਾ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਲੋਕ ਮੋਰਚਾ ਦੇ ਸਾਥੀ ਸਵਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸੰਘੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਵਰਨਣ ਕੀਤਾ। ਲੋਕ ਸੰਗਰਾਮ ਮੰਚ ਦੀ ਆਗੂ ਕਾਮਰੇਡ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਸਾਥੀ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵੱਲੋਂ ਝੱਲੀਆਂ ਤਕਲੀਫਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲਹਿਰ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਦੱਸਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜਾਨਾਂ ਵਾਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵੀ ਵੱਡੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਖੱਬੀ ਲਹਿਰ ਖਿਲਾਫ ਮੋਦੀ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਬਾਰੇ ਬਾਖੂਬੀ ਤਸਵੀਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਮੱਥਾ ਲਾਉਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਾਟ ਰੜਕੀ ਕਿ ਸਾਥੀ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਚੱਲੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਟਾਕਰਾ ਘੋਲ ਤੇ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਦੁਸ਼ਵਾਰੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। 
ਵਰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 21 ਜਨਵਰੀ 1980 ਨੂੰ ਟਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਦੇ ਸੱਦੇ ਮੌਕੇ ਰੱਲੇ ਦੇ ਬੱਸ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਇਕੱਤਰ ਹੋਏ 30-35 ਨੌਜੁਆਨ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ 'ਤੇ ਪੁਲਸ ਨੇ ਬਿਨਾ ਭੜਕਾਹਟ ਦੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਤੋਂ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪੁਲਸ ਨੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਨੌਜੁਆਨ ਖਿੰਡ ਗਏ। ਖਿੰਡ ਰਹੇ ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜਾ ਕੇ ਥਾਣੇਦਾਰ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਗੋਲੀ ਮਾਰੀ, ਫਿਰ ਡਿਗੇ ਪਏ 'ਤੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤਾ। ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਅਤੇ ਸੁਰਜਨ ਜੋਗਾ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਪੁਲਸ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਈ। 
ਬੁਢਲਾਡੇ ਸਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਵਿੱਚ ਪੁਲਸ ਨੇ ਖੁਦ ਹੀ ਸਾਥੀ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ਰ ਸਿੰਘ ਬਾਗੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨੌਜੁਆਨਾਂ ਨੇ ਅਸਫਲ ਕਰਦਿਆਂ ਚਿਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਧ ਸੜੀ ਲਾਸ਼ ਕੱਢ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦਿਆਂ ਮਾਨਸਾ ਵਿਖੇ ਲਿਆ ਕੇ ਪੂਰੇ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਾਥੀ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੁਲਸੀ ਧਾੜਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਸੁੱਟਿਆ। ਇਸ ਪਿੱਛੋਂ ਪੁਲਸ ਨੇ ਕਾਫੀ ਜਣਿਆਂ ਨੂੰ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝਾ ਲਿਆ ਜੋ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਕਾਫੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਕੇਸ ਭੁਗਤਦੇ ਰਹੇ। ਲੋਕ ਲਹਿਰ ਪੱਖੀ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਇਸਤਗਾਸਾ ਕਰਕੇ ਪੁਲਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬਰਾਬਰ ਹੀ ਟੰਗ ਲਿਆ। ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਜੋ ਕਿ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀ, ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਪਿੱਛੋਂ ਪਰਿਵਾਰ 'ਤੇ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦਾ ਪਹਾੜ ਟੁੱਟ ਪਏ ਪਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਸਭ ਕੁੱਝ ਖਿੜੇ ਮੱਥੇ ਜਰਿਆ। ਪਰ ਖੱਬੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਮੀਆਂ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।